کابل آلومینیومی نوعی کابل است که هادی آن از جنس آلومینیوم ساخته شده است. استفاده از آلومینیوم به جای مس، که ماده مشترکتری برای تولید کابلها است، میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله کاهش هزینه و وزن. هرچند، آلومینیوم مقاومت بالاتری نسبت به مس دارد، که ممکن است سبب شود جریان الکتریکی با افت بیشتری مواجه شود. به همین دلیل، ممکن است لازم باشد که سکشن کابلهای آلومینیومی بزرگتر از کابلهای مسی طراحی شود تا همان میزان جریان را بدون افت قابل ملاحظه منتقل کنند.
کابلهای آلومینیومی میتوانند در بسیاری از کاربردهای الکتریکی استفاده شوند اما ممکن است لازم باشد تدابیر اضافی برای اتصالات و ترمینالهای مناسب به کار گرفته شود تا از خوردگی گالوانیک و ایجاد مقاومت اضافی در نقاط اتصال جلوگیری کنند.
انواع کابل آلومینیومی
کابلهای آلومینیومی به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی که دارند، در انواع مختلف و برای کاربردهای گوناگون ساخته و مورد استفاده قرار میگیرند. در اینجا به توضیح مفصل درباره کابلهای آلومینیومی هوایی، زمینی، خودنگهدار و زرهدار میپردازیم:
کابلهای آلومینیومی هوایی (Aerial Aluminum Cables)
این کابلها برای استفاده در مسیرهای هوایی طراحی شدهاند و عمدتا در خطوط انتقال و توزیع نیرو مورد استفاده قرار میگیرند. کابلهای هوایی دارای مقاومت بالایی در برابر شرایط جوی مختلف هستند و با توجه به اینکه در فضای باز نصب میشوند، باید قابلیت تحمل دمای متغیر و تابش نور خورشید را داشته باشند. برخی از این کابلها از نوع خودنگهدار هستند که در ادامه توضیح داده میشود.
کابلهای آلومینیومی زمینی (Underground Aluminum Cables)
کابلهای آلومینیومی زمینی برای دفن شدن زیرزمین طراحی میشوند. این کابلها باید دارای عایق و روکشهای مناسب باشند تا در برابر رطوبت، فشار خاک، فرآیندهای شیمیایی موجود در خاک و آسیبهای مکانیکی مقاومت نشان دهند. کابلهای زمینی معمولاً با عایقهایی مانند XLPE یا PVC پوشانده میشوند که طول عمر و کارایی آنها را در شرایط سخت زیرزمینی افزایش میدهد.
کابلهای خودنگهدار آلومینیومی (Self-Supporting Aluminum Cables)
کابلهای آلومینیومی خودنگهدار به گونهای طراحی شدهاند که نیازی به تیرکهای حمایتی اضافی ندارند و میتوانند وزن خود را تحمل کنند. این ویژگی باعث محبوبیت آنها در بین مهندسان و برنامهریزان شهری شده است زیرا نصب و نگهداری آنها آسانتر است. آنها معمولاً در خطوط انتقال نیروی هوایی استفاده میشوند و برای مقاومت در برابر شرایط محیطی مختلف، از جنسهای مختلفی از عایقها و مواد محافظ استفاده میکنند.
کابلهای زرهدار آلومینیومی (Armored Aluminum Cables)
این کابلها با لایهای از فلز محافظت میشوند تا در برابر آسیبهای فیزیکی مانند بریدگی یا فشردهسازی که میتواند در نتیجه فعالیتهای انسانی یا عوامل طبیعی رخ دهد، از خود مقاومت نشان دهند. کابلهای زرهدار برای کاربردهایی که به امنیت بالایی نیاز دارند مناسب هستند و اغلب در تاسیسات صنعتی یا مناطقی که احتمال آسیب وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربرد کابل آلومینیوم
کابلهای آلومینیومی به خاطر سبکی، مقاومت به نسبت بالا، هزینه کمتر، و خواص رسانایی خوب، در بخشهای مختلفی از صنعت ساختمانسازی و انتقال برق کاربرد دارند. در زیر به چندین کاربرد اصلی و رایج کابلهای آلومینیومی اشاره میکنیم:
- سیستمهای انتقال برق: به خاطر هزینه پایینتر و وزن کمتر در مقایسه با کابلهای مسی، کابلهای آلومینیومی گزینهی محبوبی برای خطوط انتقال بلندمدت هستند.
- توزیع نیرو: در سیستمهای توزیع شهری و روستایی از این نوع کابلها استفاده میشود، بخصوص در کابلهای خودنگهدار که نصب آنها سادگی بیشتری دارد.
- خطوط هوایی و زمینی: آنها میتوانند برای خطوط هوایی که توسط تیرکها و پایهها نگه داشته میشوند یا زیر زمینی و محافظت شده توسط عایق ها و روکشهای مخصوص استفاده شوند.
- ساختمانهای مسکونی و تجاری: برای کابلکشی داخلی ساختمانها، کابلهای آلومینیومی با عایق PVC یا XLPE گزینههای مناسبی هستند.
- تاسیسات صنعتی: در تاسیساتی که نیاز به مقاومت بالا در برابر شرایط سخت محیطی و مکانیکی دارند، مانند کارخانجات و معادن، کابلهای زرهدار آلومینیومی مورد استفاده قرار میگیرند.
- تجهیزات دریایی و کشتیها: استفاده از کابلهای آلومینیومی در سیستمهای برق دریایی به دلیل نیاز به کاهش وزن اجزاء و مقاومت در برابر خوردگی مرتبط با آب دریا است.
- مراکز داده و محاسباتی: برای پشتیبانی از بارهای سنگین الکتریکی و تأمین نیروی پایدار، کابلهای آلومینیومی دارای کارایی بالایی هستند.
- سیستمهای تجدیدپذیر نیرو: در سیستمهای تولید نیروی خورشیدی و بادی، از کابلهای آلومینیومی برای اتصال پنلها و توربینها به سیستمهای توزیع استفاده میشود.